تشخیص و درمان دندان از دست رفته

دندان ها ترکیبی از بافت های سخت و نرم هستند. ممکن است حتی به ذهنتان خطور هم نکند که دندان ها هم زنده هستند، اما باید بدانید دندان های سالم نیز زنده هستند. وقتی اعصاب داخل پالپ دندان، که لایه داخلی آن هستند طی حادثه یا در اثر پوسیدگی، آسیب می بینند، دیگر به دندان خونرسانی نمی کنند. این اتفاق می تواند موجب عفونی شدن اعصاب داخل دندان و مرگ آن شود. دندانی که با این مشکل مواجه شده باشد، تحت عنوان دندان غیر زنده یا مرده (از دست رفته) شناخته می شود.

در این مقاله راجع به علائم مرگ دندان خواهید خواند و اینکه در صورت مشاهده چه علائمی باید به فکر درمان دندان خود باشید.

تشخیص و درمان دندان از دست رفته

علائم مرگ دندان

دندان مرده (از دست رفته) دندانی است که دیگر خون دریافت نمی کند. در بسیاری افراد، تغییر رنگ دندان ممکن است یکی از علائم مرگ دندان باشد. بیمار ممکن است حتی درد در دندان یا لثه های خود را تجربه کند.

دندان های سالم معمولاً سایه ای از رنگ سفید دارند، هر چند ممکن است درجات آن بسته به رژیم غذایی و بهداشت دهان و دندان ها متفاوت باشد. به عنوان مثال، اگر پیوسته غذاهایی مصرف می کنید که روی دندان ها لکه ایجاد می کنند، مانند قهوه، زغال اخته، یا شراب قرمز، یا سیگار می کشید، لبخند شما سفیدی خود را از دست خواهد داد یا به زرد کم رنگ در خواهد آمد. با این حال، این تغییر رنگ یکدست خواهد بود.

اگر دندانی دارید که به خاطر از دست رفتن (مرگ آن)، رنگ آن تغییر کرده است، رنگ آن با رنگ دیگر دندان های شما متفاوت خواهد بود. دندان از دست رفته به رنگ های زرد، قهوه ای روشن، خاکستری، یا حتی سیاه در خواهد آمد. ظاهر آن به شکلی به نظر خواهد رسید گویی دندان کبود شده است. از آنجا که روند پوسیدگی دندان ادامه دارد و عصب در حال از دست رفتن است، این تغییر رنگ به مرور زمان افزایش خواهد یافت.

درد یکی دیگر از نشانه های احتمالی مرگ دندان است. برخی افراد ممکن است هیچ دردی احساس نکنند. برخی دیگر نیز دردی خفیف را تجربه می کنند و برخی درد شدید. این درد معمولاً با مرگ عصب بوجود می آید. دیگر علائم عبارتند از:

• بوی بد دهان
• مزه بد داخل دهان
• تورم اطراف خط لثه

در صورتی که علائم مرگ دندان را تجربه می کنید باید هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه نمایید.

تشخیص و درمان دندان از دست رفته

علل مرگ دندان

تروما یا آسیب دندان یکی از علل احتمالی مرگ دندان است. به عنوان مثال، ضربه به صورت طی بازی فوتبال یا زمین خوردن و برخورد دهان به یک شیء محکم می تواند موجب از دست رفتن دندان شود. دندان ممکن است خیلی سریع و ظرف یک روز، یا به آهستگی و ظرف مدت چند ماه یا چند سال از دست برود.

دندان می تواند در نتیجه عدم رعایت درست بهداشت دهان نیز از دست برود. این مشکل می تواند منجر به پوسیدگی دندان شود، که اگر درمان نشود به تدریج می تواند موجب تخریب دندان شود. پوسیدگی دندان از مینای دندان آغاز می شود، که بیرونی ترین لایه محافظ دندان است. اگر پوسیدگی دندان درمان نشود می تواند به تدریج موجب خوردگی مینای دندان شود تا جایی که به پالپ دندان خواهد رسید و باعث عفونت آن خواهد شد، که مانع خونرسانی به پالپ خواهد شد ، و در نهایت منجر به مرگ دندان می شود. با رسیدن پوسیدگی به پالپ، بیمار درد شدیدی تجربه خواهد کرد.

تشخیص و درمان دندان از دست رفته

تشخیص مرگ دندان

دندانی که در حال از دست رفتن است با یک معاینه ساده، مانند تصویر رادیوگرافی با اشعه ایکس، قابل شناسایی است. اگر به خاطر درد دندان یا تغییر رنگ آن نیز به دندانپزشک مراجعه کنید، ممکن است وضعیت آن تشخیص داده شود.

پس از هر حادثه ای که موجب آسیب دندان ها می شود، یا در صورت مشاهده هر گونه علائم مرگ دندان باید به دندانپزشک مراجعه نمایید. به همین دلیل ممکن است دندانپزشک شما درمان را هر چه سریع تر آغاز نماید.

درمان دندان از دست رفته

درمان هر چه سریعتر دندان از دست رفته یا دندانی که در حال از دست رفتن است بسیار مهم است. به همین علت اگر این دندان ها درمان نشوند باکتری های داخل دندان از دست رفته منتشر می شوند و موجب از دست رفتن دندان های دیگر می شوند. این باکتری ها می توانند استخوان فک و لثه ها را نیز تحت تأثیر قرار دهند. درمان های این نوع آسیب عبارتند از درمان ریشه (عصب کشی) یا کشیدن کل دندان.

تشخیص و درمان دندان از دست رفته

درمان ریشه (عصب کشی)

با انجام درمان ریشه می توانید دندان خود را دست نخورده باقی نگه دارید. طی این فرایند، دندانپزشک داخل دندان حفره ای ایجاد می کند، سپس با استفاده از یک ابزار کوچک پالپ عفونی داخل دندان را تخلیه می کند و فضای داخل حفره را پاکسازی می کند. با تخلیه کل عفونت، دندانپزشک ریشه ها را پر و سیل می کند و با قرار دادن مواد دائم مخصوص روی ورودی کوچک دندان، آن را پر می کند.

در برخی موارد ممکن است نیاز باشد پس از درمان ریشه روی دندان روکش قرار دهید. در صورتی که مینای دندان آسیب دیده باشد، یا در صورتی که پر شدگی دندان بزرگ باشد، روکش گزینه خوبی است. با گذر زمان، دندانی که درمان ریشه داشته است، می توانند شکننده شود. به همین دلیل معمولاً توصیه می شود پس از درمان ریشه دندان های عقب دهان، ( به دلیل فشاری که طی جویدن به آنها وارد می شود) روی آنها روکش قرار گیرد. روکش پوششی است که به طور مخصوص برای دندان های بیمار قالب گیری و ساخته می شود. دندانپزشک بخشی از ساختار موجود دندان را تراش خواهد داد و روکش دائمی را روی دندان خواهد چسباند. روکش دندان به شکلی ساخته می شود که همرنگ دندان های مجاور باشد و قابل تشخیص نباشد.

اگر دندانپزشک تشخیص دهد دندان شما نیاز به روکش ندارد، می توانید با سفید کردن دندان، رنگ آن را تغییر دهید. این کار تنها برای دندان های جلوی دهان امکان پذیر است. به جای آن، دندانپزشک می تواند پوشش دندان با استفاده از ونیرهای پرسلاین را پیشنهاد دهد.

کشیدن دندان

در صورتی که دندان به شدت آسیب دیده باشد و قابل احیاء نباشد، ممکن است دندانپزشک پیشنهاد دهد دندان از دست رفته کشیده شود. طی این فرایند، دندانپزشک کل دندان را از فک و لثه خارج می کند. پس از کشیدن دندان می توانید به جای آن ایمپلنت، پروتز مصنوعی یا بریج قرار دهید.

پیشگیری از مرگ دندان

پشگیری از مرگ دندان همیشه امکان پذیر نسیت، اما با انجام برخی کارها می توانید خطر آن را کاهش دهید:

• بهداشت دهان و دندان ها را بخوبی رعایت نمایید. هر روز دو بار مسواک بزنید و یک بار نخ دندان بکشید.
• هر 6 ماه یک مرتبه به دندانپزشک مراجعه نمایید. مراقبت های پیشگیرانه دندانپزشکی می توانند به توقف مشکلات، قبل از آغاز آنها کمک کنند.
• حین انجام بازی ها و ورزش هایی که احتمال ضربه به دهان وجود دارد، از محافظ دندان استفاده نمایید تا احتمال خطر آسیب به دندان کاهش یابد.
• رژیم غذایی سالمی داشته باشید. با پرهیز از خوردن غذاهای حاوی قند زیاد، خطر پوسیدگی دندان ها افزایش می یابد.