روش های نوین درمان ریشه (عصب کشی)

ابداعات و نوآوری هایی که در زمینه ابزارها، روش های پر کردن دندان، مشاهده دندان حین درمان و جراحی، و نیز تکنیک های جراحی بوجود آمده اند متخصصان درمان ریشه را قادر ساخته اند مشکل بیمار را بهتر تشخیص دهند و درمان بهتری ارائه دهند که نتایج با دوام تری در پی داشته باشند. دیگر روش های جدید در درمان اندودانتیک عبارتند از تکنیک های بازسازی و استفاده از پرینت سه بعدی.

پیش از دهه 1990، درمان متعارف اندودانتیک (درمان ریشه یا عصب کشی) با استفاده از فایل های دستی انجام می شد که از جنس فلز ضد زنگ بودند و برای آماده سازی کانال و مسدود کردن کانال آن با گاتا پرکا استفاده می شدند. کل فرایند جراحی بدون کمک هیچ ابزاری برای بزرگنمایی محل درمان انجام می شد و یک رادیوگراف دو بعدی معمولی برای تصویربرداری استفاده می شد. اینها تنها ابزارهای کمکی متخصص درمان ریشه بودند که می توانست برای عصب کشی دندان از آنها استفاده نماید.

از آن زمان تاکنون، شاخه اندودانتیک در دندانپزشکی، از نظر ابزارهای مورد استفاده در جراحی درمان ریشه و نیز روش های انجام آن، شاهد پیشرفت های بسیاری بوده است. ابداعات امروز در زمینه ابزارها، فرایند مسدود سازی کانال ریشه، داشتن دید در طول جراحی و تکنیک های جراحی، دندانپزشک ها را قادر ساخته است نتایج بهتری در این زمینه داشته باشند.

روش های نوین درمان ریشه (عصب کشی)

ابداع در ابزارهای مورد استفاده

با گسترش استفاده از نیکل- تیتانیوم در ساخت فایل های اندودانتیک، فایل های چرخنده نیکل- تیتانیوم، در مقایسه با فایل های دستی ضد زنگ، ابزارهای مقاوم، مؤثر و کارآمدتری برای انجام درمان ریشه در اختیار متخصصان درمان ریشه قرار گرفته است. علاوه بر تغییر در فلز به کار رفته در ساخت فایل ها، چرخنده بودن فایل های اندودانتیک باعث شده است بتوان در مقایسه با فایل های دستی حفره های مخروطی شکل با سطح مقطع های مختلف ایجاد نمود. اصلاحات انجام شده روی فایل ها کمک می کنند عمل شکل دهی و آماده سازی کانال برای شستشو، ضد عفونی و مسدود شدن، با استفاده از ابزارهای چرخنده بهتر انجام شود. معمولاً، برای درمان های غیر جراحی ریشه دندان از فایل هایی استفاده می شود که حرکت رفت و برگشتی دارند. با استفاده از این ابزارها، در مقایسه با فایل های چرخنده، آماده سازی سیستم کانال ریشه دندان به فایل های کمتری نیاز دارد. ابزار مهم دیگری که امروزه در درمان های اندودانتیک مورد استفاده قرار می گیرد اپکس لوکاتور (ابزاری برای تعیین محل نوک ریشه) است. در حال حاضر، این فناوری به تعیین دقیق طول کانال ریشه کمک می کند تا حین پر کردن دندان هیچ مشکلی بروز پیدا نکند.

ابداع در روش های شستشو و مسدود سازی کانال ریشه دندان

هرچند فایل های اندودانتیک قادرند حجم قابل توجهی از بافت پالپ نکروتیک (مرده یا از دست رفته) یا زنده را تخلیه کنند، اما آناتومی پیچیده سیستم کانال ریشه دندان می تواند مانع تخلیه کامل بافت پالپ از کانال های جانبی، انشعابات و مجراهای باریک شود. بنابراین، زمانی که آماده سازی بیو مکانیکی کانال ریشه با ترکیب ابزارهای مکانیکی و محلول های مختلف شستشو و ضد عفونی سازی انجام می شود، درمان اندودانتیک می تواند مؤثرتر انجام شود. هنوز هم سدیم هیپوکلریت (NaOCl) گزینه ای است که برای درمان اندودانتیک انتخاب می شود، زیرا موجب حل شدن بافت های زنده و نکروتیک پالپ می شود و تأثیرات آنتی میکروبیال بیشتری دارد. با این حال، سدیم هیپوکلریت قادر به حل کردن عناصر غیر ارگانیک موجود در لایه اسمیر نیست، بنابراین، لازم است در کنار اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) استفاده شود.

کلر هگزیدین (CHX) یکی دیگر از داروهایی است که امروزه برای شستشوی کانال اندودانتیک، در مورد پالپ های نکروتیک مورد استفاده قرار می گیرد. CHX دارای مزایایی همچون تأثیرات آنتی میکروبیال، میل به جذب و میزان سمیت پایین است. مهم ترین دلیلی که CHX جایگزین استفاده از NaOCl در درمان اندودانتیک نمی شود این است که ویژگی حل کنندگی بافت را ندارد.

روش های نوین درمان ریشه (عصب کشی)

ابزارهایی برای داشتن دید بهتر در طول جراحی

ابزاری که برای داشتن دید در طول جراحی و درمان مرسوم اندودانتیک مورد استفاده قرار می گرفتند به دو بعد رادیوگراف های دندانی محدود بودند که یک سیستم بیولوژیکی سه بعدی را به نمایش می گذارند. اساس انجام جراحی میکروسرجری این است که متخصص درمان ریشه بتواند منطقه جراحی را با بزرگنمایی بسیار زیاد مشاهده نماید. استفاده از loupes، میکروسکوپ و اندوسکوپ در درمان ریشه (عصب کشی) دندانپزشکان/ متخصصان درمان ریشه را قادر ساخته است منطقه درمان را با بزرگنمایی زیاد مشاهده کنند.

استفاده از میکروسکوپ در درمان ریشه، توانایی دندانپزشکان در تشخیص علت مشکل ریشه دندان را نیز افزایش می دهد. علاوه بر این می تواند در تشخیص خطوط شکستگی، تعیین محل روزنه ها و نیز تفاوت های آناتومیک در دندان و ساختارهای دربر گیرنده آن به دندانپزشک کمک کند.

روش های نوین درمان ریشه (عصب کشی)

روش های نوین در رادیوگرافی

استفاده از رادیوگراف های دیجیتال دندانپزشک ها را قادر ساخته است، تصاویر رادیوگرافی اندودانتیک را ثبت و مشاهده کنند یا سایز آنها را افزایش دهند، کیفیت آنها را ارتقاء دهند و آنها را ذخیره سازند. مشاهده یک رادیوگراف اندودانتیک دیجیتال در یک مانیتور با کیفیت بالا اجازه می دهد مراحل آماده سازی با سرعت و به راحتی توسط دندانپزشک انجام شوند.

فناوری توموگرافی کامپیوتری مخروطی شکل (CBCT) موجب ارتقاء توانایی دندانپزشک در تشخیص صحیح شکستگی ها و نیز بیماری های اندودانتیک در طول معاینه و ارزیابی های تشخیصی اندودانتیک شده است. بر خلاف رادیوگراف های دو بعدی، با کمک CBCT می توان حین حذف ساختارهای روی هم انباشته آناتومیک،  بیماری های موجود در ساختمان مشبک و اسفنجی شکل زیر بافت متراکم استخوان را در مراحل اولیه شناسایی نمود. CBCT جایگزینی برای رادیوگراف های دیجیتالی مرسوم نیست، اما زمانی که برای تشخیص بیشتر از سه منطقه مجاور نیاز به مشاهده دارند، از این رادیوگراف استفاده می شود.

جراحی اندودانتیکس

طی 20 سال گذشته، پیشرفت های چشمگیری در زمینه جراحی اندودانتیک صورت گرفته است. استفاده از میکروسکوپ (از قبیل میکروسکوپ های عمل جراحی و اندوسکوپ ها)، آماده سازی انتهای ریشه با نوک آلتراسونیک، ابزارهای میکرو یا بسیار ریز، و دیگر مواد retrofill از جمله پیشرفت های اصلی در این زمینه هستند.