پر کردن دندان و یا قرار دادن روکش روی آن از جمله درمان های ترمیمی دندانپزشکی هستند که برای حفظ دندان انجام می شوند. گرچه هدف این دو گزینه یکسان است اما هر یک از آنها در شرایط مختلفی کاربرد دارند و برای انتخاب از بین آنها باید همه ی جوانب مورد بررسی قرار گیرند.

عواملی که هنگام انتخاب از بین روکش دندان و پر کردن آن باید مد نظر قرار داد

الف) آیا نیاز است استحکام دندان افزایش داده شود؟

یکی از بزرگ ترین تفاوت های بین پر کردن دندان و قرار دادن روکش روی آن، میزان حمایتی است که گزینه ی دوم فراهم می آورد.

• روکش دندان موجب افزایش استحکام دندان می شود. یکی از مشخصه های اصلی قرار دادن روکش روی دندان نحوه ی تقویت و افزایش استحکام دندان است که با پوشاندن دندان و در بر گرفتن آن صورت می گیرد. در واقع، روکش دندان مانند یک اسپلینت محکم عمل می کند که تمام ساختار دندان را کنار هم نگه می دارد. به این معنا که، با قرار گرفتن روکش روی دندان، بدون هیچ آسیبی دندان قادر خواهد بود سطح بالاتری از فشار ناشی از جویدن را تحمل کند.

تفاوت روکش دندان و پر کردن دندان

• پر کردن دندان چندان آن را حمایت نمی کند. در مقایسه، پر کردن دندان موجب افزایش استحکام کلی دندان برای همیشه نخواهد شد و همانطور که در ادامه توضیح خواهیم داد، گاهی اوقات برخی پر شدگی های دندان ها موجب شکستن آنها خواهند شد.

تفاوت روکش دندان و پر کردن دندان

در واقع، بدون در نظر گرفتن اندازه ی پر شدگی دندان هرگز نمی توان راجع به ارجحیت روکش دندان به پر شدگی دندان بحث کرد.

1.      در مورد پر شدگی های کوچک دندان معمولا هیچ نگرانی در رابطه با استحکام دندان و جود ندارد.

بهترین موقعیت برای پر کردن دندان زمانی است که برای ترمیم حداقل آسیب ممکن دندان، مانند یک حفره ی کوچک درون دندان استفاده شود. در این وضعیت، حتی پس از آماده سازی (حفره) دندان با دریل دندانپزشکی برای پر کردن آن، دندان همچنان کامل و دست نخورده باقی می ماند. به همین دلیل، می توان انتظار داشت که هنوز قادر باشد به خوبی در مقابل فشارهای ناشی از جویدن دوام بیاورد. واقعیت این است که در چنین موقعیتی پر کردن دندان (در مقایسه با روکش دندان) بهترین گزینه ی ممکن است.

در مورد ترمیم های نسبتاً کوچک، قرار دادن روکش روی دندان، به جای پر کردن آن می تواند به آن آسیب جدی بزند. زیرا فرایند آماده سازی (تراشیدن و کوتاه کردن) دندان برای قرار دادن روکش روی آن می تواند آن را تحت فشار قرار دهد. تا جایی که حتی ممکن است به بافت های عصبی آن آسیب های جبران ناپذیری وارد کند، در نتیجه ممکن است درمان ریشه (عصب کشی) ضروری باشد.

2.      پر شدگی های بزرگ معمولا دندان ها را در معرض خطر زیادی قرار می دهند.

در شرایطی که تقریبا بخش زیادی از ساختار دندان از دست رفته باشد، آسیب دیده باشد، یا نیاز باشد پس از تخلیه ی پوسیدگی دندان مجددا تراشیده شود، وضعیت فرق می کند. در این موارد، ممکن است یکپارچگی و استحکام کلی ساختار دندان از بین برود، احتمالا تا جایی که دندان را در معرض خطر شکسته شدن قرار دهد.

ب) پر کردن دندان می تواند مانند یک گوه عمل کند که منجر به ترک دندان خواهد شد.

هنوز نگرانی دیگری وجود دارد که هنگام تصمیم گیری از بین دو گزینه ی قرار دادن روکش روی دندان یا پر کردن بخش بزرگی از آن بوجود می آید. این نگرانی مربوط به تاثیر (مضر) احتمالی است که پر کردن دندان ممکن است در پی داشته باشد.

تفاوت اصلی بین روکش دندان و پر کردن آن.

در مقایسه با روکش دندان که آن را به طور کامل در بر می گیرد و پوشش می دهد، پر شدگی دندان درون آن قرار می گیرد. در این وضعیت، این احتمال وجود دارد زمانی که فشار ناشی از جویدن به دندان وارد می شود، پر شدگی دندان مانند یک گوه عمل کند و اگر این فشار بسیار زیاد باشد، یا کم باشد اما پیوسته ایجاد شود، در برخی نقاط، این نیروی گوه مانند می تواند موجب شکسته شدن دندان شود.

چه زمان باید از روکش دندان استفاده کرد؟

البته، این پرسش بزرگی است که تصمیم دندانپزشک در رابطه با آن نقش بزرگی ایفا خواهد کرد. در اینجا به بیان مسائلی می پردازیم که دندانپزشک حین تصمیم گیری در این رابطه مد نظر قرار خواهد داد.

راهنمایی های عمومی – روکش دندان در مقایسه با پر کردن دندان

طبق انتظار شما، اصولی که دندانپزشک ها دنبال می کنند بر اساس تحقیقاتی است که در این زمینه انجام شده است.

• پر شدگی هایی که یک سوم “فاصله ی بین برجستگی ها ی روی” دندان را می گیرند، تا 50 درصد موجب کاهش مقاومت دندان در برابر شکستگی خواهند شد.

تفاوت روکش دندان و پر کردن دندان

• اگر پر شدگی دندان 50 درصد از فاصله ی بین برجستگی های روی دندان را پوشش دهد، خطر شکسته شدن دندان نیز به طور چشمگیری افزایش می یابد. پر شدگی دندان، کامپوزیت (سفید) یا آمالگام (نقره ای) نباید از یک سوم – یک چهارم فاصله ی بین برجستگی های روی دندان فراتر رود.

ممکن است شرایط شما متفاوت باشد.

برخی دندانپزشک ها چندان پیرو این اصول نیستند. از نظر عملی، بسیاری از دندان ها که پر شدگی بزرگ دارند خوب عمل می کنند و حتی در طول زمان نیز با دوام هستند.

همه ی پر شدگی های بزرگ دندان ها مشکل آفرین نخواهند بود.

احتمالا تاکنون جلوی آینه اندازه ی پر شدگی دندان خود را بررسی کرده اید. آیا این پرشدگی بزرگ است؟ الان از خود بپرسید، چند وقت است که این پر شدگی درون دندان شماست؟ پاسخ شما چیست؟ 2 سال، 5 سال، بیشتر؟ در اینصورت، تکلیف چیست؟ اگر دندان های دارای پر شدگی های بزرگ اینقدر ضعیف هستند، چرا دندان شما تا بحال سالم مانده است؟

حتی دندانپزشک هم نمی تواند آینده را پیش بینی کند.

بله درست است. هیچ دندانپزشکی نمی تواند با اطمینان کامل پیش بینی کند کدام دندان با مشکل مواجه خواهد شد و کدام یک خیر. بی شک، اگر دندانپزشک شما می توانست آینده را ببیند، زمان خود را صرف روش های مختلف دندانپزشکی نمی کردد. اما هر دندانپزشک در نتیجه ی آموزش ها، مطالعات و تجربه های دندانپزشکی خود، در رابطه با اینکه کدام دندان بیشتر در معرض خطر شکستن قرار دارد، نظر خود را دارد و وظیفه دارد این اطلاعات را در اختیار شما قرار دهند.

شاید دندانپزشک به دنبال امن ترین روش باشد.

واضح است که همه ی دندان هایی که پر شدگی بزرگ دارند دچار شکستگی نخواهند شد. از طرف دیگر، بی شک بسیاری افراد بدون چنین ترمیم هایی سالها از خدمات مختلف برخوردار شده اند. بعلاوه، ترمیم و اصلاح همه ی دندان هایی که دچار ترک و شکستگی می شوند کاری دشوار نیست. اما اگر دندانپزشک شما اصرار دارد که روی دندان روکش قرار گیرد، تا جایی که به شما مربوط می شود باید باور کنید که دندانپزشک در پی قابل پیش بینی ترین، موفقیت آمیزترین، و کم دردسرترین درمان در دراز مدت برای دندان شماست.