رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

دندانپزشک ها و متخصصان درمان ریشه برای تشخیص و شناسایی مشکلات و بیماری های دندان و ارائه طرح درمان درست برای درمان ریشه (عصب کشی) به تصاویر رادیو گرافی با اشعه ایکس (عکس های رادیولوژی) تکیه می کنند. تصاویر رادیوگرافی ابزارهای مهمی برای مشاهده بافت های دندان هستند که با چشم از داخل دهان قابل مشاهده نیستند. تعداد زیادی تصویر رادیو گرافی با اشعه ایکس وجود دارند که طی روند تشخیص و درمان بسیار مهم هستند.

چرا برای عصب کشی دندان تصویر رادیوگرافی نیاز است؟

در ابتدای درمان، تصاویر رادیوگرافی به تشخیص درست نیاز دندان به درمان ریشه کمک می کنند و بوسیله آنها می توان ساختارهایی از دندان که معمولاً پشت لثه ها پنهان هستند را مشاهده نمود. سه ساختار مهم برای انجام درمان ریشه (عصب کشی) عبارتند از:

• فضای کانال ریشه
• الیاف پریودنتال لیگامان
• استخوان پیرامون دندان

طی معاینات، دیدن این ساختارها با چشم غیر مصلح غیر ممکن است. مشاهده ساختمان دندان به متخصص درمان ریشه اجازه می دهد بیماری های دندان را شناسایی و دشواری درمان ریشه را پیش بینی نماید. طی درمان ریشه، دندانپزشک از تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس استفاده می کند تا روند آنها را بررسی نماید و از قرار گرفتن درست مواد پر کننده داخل دندان اطمینان حاصل نماید. روند تصاویر رادیوگرافی در هدایت دندانپزشک طی موارد دشوار، دندان هایی که کانال های آنها باریک است یا کلسیفیه شده اند، کمک می کند. شرکت های بیمه معمولاً برای پرداخت حق بیمه، به یک تصویر رادیوگرافی پس از تکمیل درمان نیاز دارند.

متخصص درمان ریشه برای عصب کشی از چه تصاویر رادیوگرافی استفاده می کند؟

انواع مختلف تصاویر رادیو گرافی با اشعه ایکس (عکس های رادیولوژی) وجود دارند که به دندانپزشکان کمک می کنند. قبل از درمان، برای بررسی کیفیت استخوان و مسیر کانال ریشه؛ بایت وینگ (bitewing) و تصاویر رادیوگرافی پری آپیکال (periapical x-rays) از زوایای مختلف استفاده می شوند. در طول درمان و پس از آن، برای بررسی پیشرفت روند درمان و کیفیت پر شدگی کانال ریشه، مجموعه ای از تصاویر رادیوگرافی نیاز هستند.

رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

تصویر رادیوگرافی بایت وینگ

این نوع تصاویر رادیوگرافی با قرار دادن دندان ها روی یک نگهدارنده سنسور مخصوص گرفته می شوند که پرتوهای اشعه ایکس را موازی با دندان می تاباند. تصویر رادیوگرافی بایت وینگ که با اشعه ایکس گرفته می شود به مشاهده سه تا چهار دندان در هر نما، از بالای تاج دندان تا نیمی از ریشه آن کمک می کند. این روش برگزیده برای بررسی استخوان پیرامون دندان و مشاهده مسیر دسترسی به مجراهای کانال ریشه است.

رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

تصاویر رادیوگرافی پری اپیکال PA

در این نوع تصاویر از نگهدارنده سنسور متفاوتی استفاده می شود که پرتوهای اشعه ایکس را به شکلی می تاباند که می توان یک یا دو دندان را، از سر تاج تا نوک ریشه آن مشاهده و بررسی نمود. این روش برگزیده برای بررسی مجرای کانال ریشه و شرایط استخوان است.

رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی CBCT

توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی (CBCT) یکی از انواع خاص تصاویر رادیوگرافی است که در مواقعی مورد استفاده قرار می گیرند که تصاویر رادیوگرافی بایت وینگ و پری آپیکال کافی نباشند. این فناوری تصاویری سه بعدی از بافت نرم، استخوان، دندان ها، و مجرای عصبی در یک نما به نمایش می گذارد. این تصاویر سه بعدی به متخصص درمان ریشه اجازه می دهند مقدار واقعی بیماری دندان را تشخیص دهد و طرح درمان آن را آماده کند. CBCT نباید به عنوان جایگزینی برای رادیوگرافی های سنتی دندانپزشکی استفاده شود، بلکه زمانی که اطلاعات اضافی اسکن سه بعدی نیاز هستند، باید به عنوان مکمل رادیوگراف های سنتی بکار برده شود.

رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

رادیوگرافی پانورامیک

تصاویر پانورامیک با اشعه ایکس معمولاً برای درمان ریشه (عصب کشی) استفاده نمی شوند، با این وجود از آنجا که می توان از آنها برای شناسایی دندان های دیگر در دهان که ممکن است نیاز به درمان ریشه داشته باشند استفاده کرد، می توانند به متخصصان درمان ریشه کمک کنند.

چگونه می توان میزان قرار گرفتن در معرض پرتوهای دستگاه رادیوگرافی را کاهش داد؟

دندانپزشک ها و بیماران باید همه اقدامات مراقبتی و حافظتی لازم را انجام دهند تا قرار گرفتن در معرض پرتوهای دستگاه رادیوگرافی را به حداقل برسانند. مهم است که دندانپزشک از توصیه های انجمن دندانپزشکان برای فرایند تصویر برداری بی خطر پیروی نماید.

رادیوگرافی قبل از درمان ریشه

پیشبند سربی رادیوگرافی

پیشبندهای سربی مختلفی وجود دارند که می توان از آنها برای رادیوگرافی درمان دندانپزشکی استفاده کرد. اطمینان حاصل نمایید که برای هر نوع تصویر و هر شکل استفاده از دستگاه رادیوگرافی از پیشبند درست استفاده می کنید. بعلاوه، برخی از انواع پیشبندهای سربی دارای یک پوشش تیروئید هستند.

نوع فیلم یا سنسور

در صورتی که دندانپزشک از فیلم های رادیوگرافی قدیمی استفاده می کند، از دندانپزشک خود بخواهید از فیلم های با سرعت E یا F  استفاده نماید. دوز پرتو مورد نیاز این فیلم ها کمتر از دوزی است که برای فیلم های آهسته تر، با سرعت D، تابانده می شود. دوز پرتوهای مورد نیاز سنسورهای تصویربرداری دیجیتالی کمتر از این است.

از دندانپزشک خود بخواهید برای شما توضیح دهد تصویر رادیوگرافی چه کمکی خواهد کرد؟

اگر دندانپزشک شما می تواند به شما توضیح دهد چرا گرفتن تصاویر رادیوگرافی با اشعه ایکس از نظر پزشکی ضروری هستند از پرسیدن آن امتناع نکنید. اشعه ایکس زمانی از نظر پزشکی ضروری است که خطر نداشتن تصویر رادیوگرافی طی درمان، بیشتر از خطری باشد که پرتوهای دستگاه برای بدن بیمار دارند. علاوه بر این، اگر دندانپزشک توضیح دهد که تصویر رادیوگرافی ضروری نیست، برای گرفتن آن اصرار نکنید.

اگر باردار هستید یا احتمال باردار بودن شما زیاد است، دندانپزشک خود را از آن مطلع سازید.

تصاویر رادیوگرافی برای بیماران باردار هم لازم هستند، اما دندانپزشک سعی می کند جنین را از قرار گرفتن در معرض اشعه های غیر ضروری محافظت نماید. مهم تر از همه اینکه، برای گرفتن تصویر رادیوگرافی دندان ، با یک پیشبند سربی تأیید شده، قسمت نیم تنه کاملاً محافظت می شود. اگر یک پیشبند کافی نباشد، می توان از یک پیشبند سربی اضافی استفاده نمود. قبل از گرفتن عکس با متخصص مامایی خود مشورت نمایید.