تحلیل ریشه دندان

تحلیل ریشه دندان چیست؟

برای افراد بزرگسال، تحلیل ریشه دندان یک بیماری غیر معمول و دردسر ساز دندان است که در آن سلول های خود بدن ساختار دندان ها را می خورند و حل می کنند. با این حال، این فرایند برای کودکان در حال رشد مشکلی نیست؛ در کودکان، تحلیل یک فرایند طبیعی است که باعث می شود ریشه های دندان های شیری حل شوند و جایگزین شدن آنها با دندان های دائمی راحت تر می شود.

تحلیل ریشه دندان در دندان های دائمی ممکن است از داخل دندان آغاز شود (تحلیل داخلی دندان)، اما اغلب از بیرون آغاز می شود و رو به داخل پیشروی می کند (تحلیل خارجی دندان). تأثیرات تحلیل خارجی (سرویکال یا گردنی) external (cervical) resorption  (ECR)، که ممکن است منظور شما باشد، نزدیک خط لثه و در منطقه سرویکال (گردن- مانند) دندان اتفاق می افتد. این فرایند، در مراحل اولیه ممکن است موجب بروز لکه های صورتی رنگ در قسمت هایی شود که مینای دندان ها خراب شده و پر از سلول های صورتی رنگی می شود که موجب بروز آسیب می شوند. به مرور زمان، این لکه ها پیشرفت می کنند تا به مناطقی شبیه پوسیدگی های دندانی تبدیل می شوند.

تحلیل (از هم گسستن) و رسوب (افزوده شدن) فرایندهای طبیعی هستند که بدن بوسیله آنها تعادل را حفظ می کند. این بویژه در خصوص استخوان ها صدق می کند، که در آنها یک واکنش به عوامل استرس زای طبیعی است: فشار و تنش. در حقیقت، این فرایندها همان چیزی هستند که اجازه می دهند جابجایی ارتودنتیک دندان ها اتفای بیفتد. با این حال وقتی دندان های دائمی شکل می گیرند، به طور معمول تحلیل رفتگی رخ نمی دهد.

تحلیل ریشه دندان

علـت تحلیل ریشه دندان چیست؟

گرچه هنوز ماهیت دقیق تحلیل سرویکال خارجی کاملاً مشخص نشده است، اما عواملی هستند که می توانند باعث شوند برخی افراد بیشتر مستعد بروز آن باشند.

در صورتی که فشارهای شدید ارتودنتیک به دندان ها وارد شوند، می توانند در سال های بعد موجب تحلیل ریشه های دندان ها شوند. یا دندانی که به آن ضربه وارد شده است، ممکن است به الیاف پریودنتال لیگامان آن آسیب وارد شده باشد.خدشه وارد شدن به این الیاف، که دندان را به استخوان متصل می کند، می تواند تحلیل را آغاز کند.

برخی عادات خاص مانند دندان قروچه (براکسیسم)، و برخی فرایندهای دندانی، مانند بلیچینگ داخل بخش کرونال دندان نیز ممکن است یک دندان را بیشتر مستعد ECR کند. با این حال، تعداد زیادی از افراد هستند که با وجود داشتن این ریسک فاکتور هرگز با این مشکل مواجه نشده اند.

شناسایی و تشخیص تحلیل ریشه

ECR اغلب در دندان های جلوی فک بالا (دندان های نیش و دندان های پیشین) و نیز در دندان های مولر اول فک پایین مشاهده می شود. این امکان وجود دارد که این شرایط بدون درد مدتی تشخیص داده نشده پیشروی کند و نخستین مرتبه خود را به شکل لکه های تیره متمایزی در بررسی های تصاویر معمول رادیوگرافی با اشعه ایکس نشان دهند. جای تأسف دارد، زیرا هرچه ECR مدت زمان طولانی تری درمان نشده باقی بماند، آسیب بیشتری می تواند وارد کند. با پیشرفت آسیب، ساختار بیشتری از ریشه دندان- هر دو لایه بیرونی (سمنتوم) و داخلی (عاج) آن- دچار خوردگی می شوند و ممکن است دندان آسیب دیده مانند دندانی به نظر برسد که حفره دارد. با این حال، بر خلاف این بیماری بسیار شایع، ضایعه (منطقه آسیب دیده) ناشی از ECR به پروب دندانی احساس “چسبندگی” نمی دهد.

تحلیل ریشه دندان

درمان تحلیل ریشه

وقتی تحلیل ریشه دندان تشخیص داده شد، لازم است هر چه سریع تر درمان شود تا از بروز آسیب بیشتر به دندان پیشگیری شود، زیرا تخریب می تواند خیلی سریع اتفاق بیفتد. با این حال، همانطور که دندانپزشکان اشاره می کنند، همیشه هم نجات دندانی که تحت تأثیر قرار گرفته است ممکن نیست؛ امکان درمان به این بستگی دارد که تحلیل هنگام شناسایی چقدر پیشروی کرده است.

تحلیل ریشه دندان

در صورتی که ضایعه کوچک باشد، گاهی اوقات این امکان وجود دارد که پوشش منطقه ای از ریشه دندان که تحت تأثیر قرار گرفته است با یک جراحی پریودنتال (لثه) جزئی برداشته شود. سپس سلول های بافتی که موجب آسیب می شوند برداشته می شوند، و مواد همرنگ دندان، رزین کامپوزیت یا سمان گلاس آینومر، برای ترمیم دندان استفاده می شوند. گاهی اوقات، ممکن است قبل از جراحی یک فرایند ارتودنتیک روی تنها یک دندان توصیه شود. با این درمان، دندان به تدریج از داخل استخوان فک رو به بیرون حرکت داده می شود. این دندان با حرکت کردن، بافت های لثه کنار آن نیز حرکت می کنند و استخوان جدیدی پشت آن ساخته می شود. سپس، پس از جراحی، کانتورهای نهایی خط لثه تطبیق داده می شوند، و می توان از تحلیل لثه روی دندانی که تحت تأثیر قرار گرفته است اجتناب نمود.

در صورتی که ECR به منطقه نزدیک پالپ دندان (بافتی که در مرکز دندان اعصاب دندان را درون خود جای داده است) رسیده باشد، ممکن است تنها درمان ریشه نیاز باشد. هرچه تحلیل گسترده تر و تهاجمی تر باشد، کمتر احتمال دارد که بتوان دندان را نجات داد. اغلب، در مواردی که ECR پیشرفت کرده است، گزینه انتخابی کشیدن دندان و جایگزین کردن آن با یک ایمپلنت دندانی است.

در برخی موارد، امکان مشاهده مقدار آسیب وارد شد- و اینکه آیا کشیدن دندان نیاز است یا خیر- امکان پذیر نمی باشد، تا زمانی که بافت روی ریشه با جراحی برداشته شود. با این حال، اسکن های DBDT (توموگرافی کامپیوتری پرتو مخروطی) می توانند ساختارهای آناتومیکال ریز داخل بافت ها را در سه بُعد، و با جزئیاتی بیشتر از تصاویر رادیوگرافی استاندارد با اشعه ایکس نشان دهند. این روش تصویر برداری با فناوری بالا می تواند می تواند به طراحی درمان از قبل و با صحت بیشتر کمک کند.